Solares PRO Blog

Odnawialne i nieodnawialne źródła energii – rodzaje ogrzewania a ekologia

Autorka: mgr Martyna Marlikowska
Wsparcie merytoryczne: dr inż. Krzysztof Bartczak

Nasz dom potrzebuje stałych dostaw energii. Trudno nam wyobrazić sobie życie bez prądu czy ciepła, szczególnie zimą. Wśród nas wciąż są osoby, które rozważają montaż nieodnawialnych źródeł energii – kotła na gaz lub trwają przy kotle na paliwo kopalne. Który rodzaj źródła energii wybrać, aby był dla nas najkorzystniejszy finansowo i jednocześnie najbardziej przyjazny dla środowiska? Czy nieodnawialne źródła energii są passé? Czy tylko te odnawialne najlepszym wyborem?

Spis treści

Czym się różni energia elektryczna od energii cieplnej?

Zacznijmy od tego, czym różni się energia elektryczna od cieplnej. Według nas tym, czym różni się moduł fotowoltaiczny od kolektora słonecznego – to dwie odmienne kwestie, które wchodzą ze sobą w interakcję.

  • Energia elektryczna to uporządkowany przepływ ładunków zasilający różne maszyny i urządzenia na prąd. Konwencjonalne elektrownie wykorzystują węgiel lub biomasę do wytworzenia energii mechanicznej, która zamieniana jest na energię elektryczną w tzw. prądnicach. Ekologiczną alternatywą są OZE, czyli elektrownie fotowoltaiczne, wiatrowe czy wodne.
  • Energia cieplna, której jednostką miary jest temperatura, wydziela się podczas chaotycznego ruchu cząsteczek. Powstaje w wyniku spalania paliwa (np. kocioł gazowy), ale może pochodzić także z energii słońca, czy geotermii. Przykładem mogą być kolektory słoneczne, które stosuje się chociażby do podgrzewania wody użytkowej.

W elektrociepłowniach, dzięki skojarzonemu wytwarzaniu ciepła i prądu w kogeneracji, osiąga się lepsze uzyski z paliwa w porównaniu do układów oddzielnych.

Właściciel domu może uzyskać jeszcze większą korzyść z równoczesnego korzystania z instalacji fotowoltaicznej i tzw. solarów, czyli kolektorów słonecznych.

dobra oferta fotowoltaiki

Gaz i uran zielonymi źródłami energii?

W 2022 roku Parlament Europejski uznał gaz i uran za zielone źródła energii. Dlaczego? Okazuje się bowiem, że ta strategia ma przybliżyć Europę i nie tylko do osiągnięcia celów klimatycznych. Elektrownie atomowe i wykorzystanie gazu mają pomóc przetrwać transformację energetyczną, przy jednoczesnym odchodzeniu od węgla. Można uznać je za tzw. mniejsze zło – gaz emituje znacznie mniej szkodliwych substancji podczas spalania niż węgiel, ale za to więcej niż produkcja energii elektrycznej w elektrowni jądrowej. Atom uważany za czyste źródło energii wzbudza jednak wiele kontrowersji.

Czy ogrzewanie gazowe jest ekologiczne?

Właśnie, jak to jest z tym gazem? Czy ogrzewanie gazowe jest ekologiczne? Czy emisja gazów cieplarnianych jest taka jak w przypadku spalania węgla? Zdecydowanie nie. Szczególnie kotły kondensacyjne, które dodatkowo przetwarzają spaliny na energię cieplną, wydzielają znacznie mniej szkodliwych substancji do atmosfery. Ponadto w przypadku kotłów kondensacyjnych roczne zużycie energii elektrycznej przekłada się na niższy rachunek w porównaniu do kotłów tradycyjnych. Jednak wydzielanie dwutlenku węgla, pary wodnej i azotu nadal występuje. Emisja dwutlenku węgla dla gazu ziemnego wynosi 247 g/kWh, a dla cząstek stałych 6 mg/kWh. Możemy jedynie wskazać, że jest to rozwiązanie lepsze dla naszej planety niż inne paliwa kopalne, jednak jego zasoby najbardziej ograniczone. Wiele krajów zastępuje węgiel gazem na czas transformacji energetycznej.

Czy kotły na pellet są eko?

Pellet to biopaliwo złożone ze sprasowanych trocin drzew liściastych lub iglastych. Podczas spalania pelletu wydzielają się nikłe ilości dwutlenku węgla – emisja CO2 to 23 g/kWh, a pyłu – 73 g/kWh. Dodatkowo popiół z pelletu warto wykorzystać w celu użyźniania gleby. Wadą tego typu kotła jest spory koszt instalacji i potrzeba magazynowania opału, jednak w kwestii ekologii są liderem w rankingu.

Czy pompa ciepła jest faktycznie eko?

Pompy ciepła wydają się być bardzo ekologiczne, jednak występuje tu niewielka emisja CO2 na poziomie 200 g/kWh, a pyłów 20 mg/kWh. Jeśli jednak pompę połączymy z fotowoltaiką, to wartości emisyjne maleją niemal do zera. Mimo wysokiego kosztu instalacji, szczególnie jeśli chodzi o gruntowe pompy ciepła, koszty ogrzewania i rachunki za prąd spadają do minimum, a wkład pieniężny zwraca się po kilku latach.

Jakie jeszcze inne źródła energii odnawialnej powinniśmy rozważyć?

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, najmądrzejszym wyborem jest pompa ciepła w duecie z fotowoltaiką. Magazyny energii elektrycznej, w których będziemy mogli przechowywać nadwyżki energii mają teraz coraz większe uzasadnienie i także stają się trzecim kluczowym elementem ekologicznej instalacji.

Istnieją różne rodzaje odnawialnych źródeł energii. Fotowoltaika, czyli sposób pozyskiwania energii elektrycznej z promieniowania słonecznego (wytwarzania prądu “we własnym ogródku”) to przyszłość energetyki, podobnie jak elektrownie wiatrowe, wodne (energia wody) czy korzystanie z energii geotermalnej lub spalanie biomasy (produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego). Udział odnawialnych źródeł energii jest coraz większy, a Europa dąży do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Obecne zanieczyszczenie środowiska i ogromne ilości dwutlenku węgla to wina wykorzystywania nieodnawialnych źródeł energii i spalania paliw kopalnych. Aby nie działać na ostatnią chwilę już teraz warto zagwarantować sobie bezpieczeństwo energetyczne i budować niezależność w tej kwestii. Odpowiedzią jest energia odnawialna ziemi, wody, wiatru i słońca.

oferta fotowoltaiki

Jakie są rodzaje paliw kopalnych i na ile lat starczą?

Według aktualnej dokumentacji węgla starczy nam na 95 lat, reszta to szacunki, które potencjalnie wskazują, że jest go najwięcej na ziemi w porównaniu z gazem ziemnym i ropą naftową. Ta ostatnia skończy się po 42 latach, a optymistyczna wersja wydłuża ten czas jedynie do 63 lat.

Pamiętajmy, że wydobywanie i spalanie paliw stałych nie jest obojętne dla środowiska. Szczególnie podczas spalania węgla do atmosfery przedostaje się najwięcej szkodliwych substancji, m.in. dwutlenek węgla, siarka i inne. Spośród surowców kopalnych najmniej szkodliwy jest gaz.

Rodzaje paliw kopalnych i nieodnawialnych to:

  • węgiel kamienny,
  • węgiel brunatny,
  • ropa naftowa,
  • gaz ziemny,
  • torf.

*Uran nie jest zaliczany do paliw kopalnych mimo, że znajduje się pod ziemią, a jego ilość jest wyczerpywalna. Uran zaliczamy do paliw jądrowych.

Jakie ogrzewanie jest najbardziej ekologiczne?

Ranking na najbardziej ekologiczne ogrzewanie domu powinien wygrać kocioł na pellet, jeśli weźmiemy pod uwagę tylko emisję CO2. Jednak gdy pompę ciepła połączymy z fotowoltaiką, wtedy emisja CO2 także spada do minimum. Na korzyść działa także fakt bezobsługowości pompy ciepła, niższych kosztów eksploatacyjnych, braku konieczności zakupu i składowania opału.

W porównaniu do kotłów na paliwa stałe (generalnie) oraz kotłów gazowych pompa ciepła to najbardziej ekologiczne ogrzewanie aktualnie dostępne na rynku. Warto wziąć pod uwagę także dofinansowania do pomp ciepła, które znacząco obniżają ich koszt.

Które ekologiczne instalacje grzewcze zamontować w swoim domu?

Według dotychczas zgromadzonych danych najlepszą opcją są odnawialne źródła energii do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Rekomendujemy montaż pompy ciepła z fotowoltaiką, jeśli jesteśmy na etapie budowy domu. Najnowsze trendy wskazują także na coraz większe znaczenie instalacji magazynu energii i inteligentnych systemów zarządzania energią, ale ten temat poruszymy w kolejnym artykule. Na rynku dostępne są dopłaty do ekologicznego ogrzewania, które obniżą początkowy koszt inwestycji. W każdym razie zapomnijmy o kotłach na paliwa stałe.

Wielu z nas zamieszkuje domy lub mieszkania, w których możliwości są ograniczone z różnych powodów. Jednak, gdy przyjdzie nam podejmować działania w tym kierunku, warto wybrać odnawialne źródło energii, które realnie obniży nasze rachunki i będzie przyjazne dla środowiska.

oferta fotowoltaiki w kilka minut